Ngày 16/7, Mạng lưới Nghiên cứu Thị trường Độc lập Toàn cầu (WIN) đã công bố Bảng Chỉ số AI Thế giới năm 2025, trong đó Việt Nam xếp hạng thứ 6 trên 40 quốc gia và vùng lãnh thổ với 59,2 điểm. Thành tích này không chỉ thể hiện sự xuất sắc của Việt Nam trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) mà còn cho thấy sự vượt trội so với nhiều nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản và Đức.
Theo khảo sát do Indochina Research Vietnam thực hiện tại 4 thành phố lớn từ tháng 12/2024 đến tháng 1/2025 với 900 người tham gia, Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng khích lệ trong nhiều hạng mục liên quan đến nhận thức, mức độ chấp nhận, tin tưởng và thái độ với AI. Đứng thứ 3 toàn cầu về mức độ tin tưởng vào AI với 65,6 điểm và thứ 5 về mức độ chấp nhận công nghệ này với 71,6 điểm, Việt Nam đã thể hiện sự dẫn đầu trong nhiều chỉ số liên quan đến AI.
Các chỉ số liên quan đến sự quan tâm, cảm giác thoải mái khi sử dụng và đánh giá tính hữu ích của AI cũng đều vượt mức trung bình thế giới. Tuy nhiên, mức độ sử dụng thực tế lại khá khiêm tốn khi chỉ số sử dụng AI của Việt Nam đạt 37,6 điểm, xếp thứ 17 trong số 40 quốc gia – thấp nhất trong số các chỉ số thành phần. Mặc dù khoảng 60% người tham gia khảo sát từng dùng AI, chỉ 3% sử dụng hàng ngày.
Nhóm người dùng AI chủ yếu nằm trong độ tuổi từ 18-34, đặc biệt tập trung tại TP.HCM và Hà Nội. Sự chênh lệch giữa các vùng và các nhóm tuổi là rõ rệt. Tại Đà Nẵng, chỉ 1/10 người trong độ tuổi 55–64 từng tiếp xúc với công nghệ AI. Càng lớn tuổi, mức độ sử dụng AI càng giảm – xu hướng này cũng tương đồng với dữ liệu ghi nhận ở các quốc gia khác.
Ông Xavier Depouilly, Tổng Giám đốc Indochina Research Vietnam, nhận định: “Càng trẻ tuổi, mức độ sử dụng AI càng cao, đây là xu hướng toàn cầu mà Việt Nam không nằm ngoài. Dù tần suất sử dụng còn thấp, thế hệ trẻ Việt Nam đang tiếp cận công nghệ mới với tinh thần chủ động, đóng góp vào quá trình tăng trưởng kinh tế và chuyển đổi số”.
Cùng với sự cởi mở với AI, người Việt cũng thể hiện nhiều lo ngại. 52% người khảo sát lo về cách AI thu thập và sử dụng dữ liệu cá nhân, trong khi 48% lo AI có thể thay thế con người trong công việc. Đáng chú ý, chỉ 36% người tham gia khảo sát bày tỏ lo lắng về khả năng AI tạo ra thông tin sai lệch – mức thấp nhất trong các nhóm quan ngại.
Vị trí thứ 6 trong Bảng Chỉ số AI Thế giới giúp Việt Nam nổi bật trên bản đồ công nghệ toàn cầu. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định quốc gia này cần hành động mạnh mẽ hơn để hiện thực hóa tiềm năng. Một số đề xuất được nêu ra gồm: Mở rộng khả năng tiếp cận AI ra ngoài các thành phố lớn, đặc biệt tới nhóm dân số lớn tuổi hoặc ít có điều kiện tiếp cận công nghệ; Tăng cường giáo dục, truyền thông về AI để giảm bớt lo ngại và nâng cao hiểu biết xã hội; Xây dựng lòng tin thông qua hệ thống AI minh bạch, an toàn và có hành lang pháp lý rõ ràng.
Việc được xếp hạng cao không nên che mờ thực tế rằng còn một bộ phận lớn người dân chưa tiếp cận được AI. Đây chính là cơ hội để đẩy mạnh việc thử nghiệm, sử dụng và lan tỏa AI rộng rãi hơn. Trong bối cảnh AI ngày càng ảnh hưởng tới cách con người sống và làm việc, Việt Nam được đánh giá là đang ở vị trí thuận lợi để phát triển bền vững, nếu có chiến lược toàn diện và bao trùm.
