Một nghiên cứu gần đây của nhà nghiên cứu Frank J. Sulloway từ Đại học Harvard đã đi sâu vào việc phân tích mối quan hệ giữa thứ tự sinh và đặc điểm tính cách của hàng nghìn cá nhân. Kết quả thu được cho thấy một xu hướng thú vị: những người con cả trong gia đình thường có khuynh hướng trở nên cầu toàn, có tổ chức, thích kiểm soát và nghiêm túc hơn so với các em út của họ. Những đặc điểm này không chỉ phổ biến mà còn thường thấy ở các nhà lãnh đạo.
Theo Sulloway, vị trí con cả trong gia đình thường đi kèm với trách nhiệm và kỳ vọng lớn hơn từ phía bố mẹ. Điều này đã giúp họ hình thành lối sống có trách nhiệm, tuân thủ quy tắc và có khả năng kiểm soát bản thân tốt hơn từ sớm. Khi trưởng thành, họ có xu hướng đảm nhận các vị trí lãnh đạo trong công việc, nhờ vào những kỹ năng và tính cách đã được định hình từ khi còn nhỏ.
Một số nghiên cứu tiếp theo đã củng cố quan điểm của Sulloway. Một khảo sát được thực hiện bởi CareerBuilder (Mỹ) chỉ ra rằng con cả chiếm tỷ lệ cao nhất trong nhóm làm quản lý, điều hành. Tương tự, tại Anh, một cuộc khảo sát của YouGov cũng ghi nhận tỷ lệ người tự mô tả bản thân là ‘nghiêm túc, có định hướng rõ ràng’ cao nhất rơi vào nhóm con đầu lòng. Điều này cho thấy một mối tương quan giữa thứ tự sinh và phong cách lãnh đạo.
Nhiều nhân vật thành công trong lĩnh vực công nghệ và chính trị cũng là con cả, như Jeff Bezos – nhà sáng lập Amazon, Elon Musk – CEO Tesla và SpaceX, và Angela Merkel – cựu Thủ tướng Đức. Những ví dụ này càng làm nổi bật mối liên hệ giữa việc là con cả và thành công trong sự nghiệp.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo không nên tuyệt đối hóa vai trò của thứ tự sinh. TS Kevin Leman, nhà tâm lý học, cho rằng cách bố mẹ đối xử và môi trường giáo dục mới định hình tính cách một cách rõ ràng nhất. Ông nhấn mạnh rằng sự phát triển của một cá nhân phụ thuộc nhiều vào cách họ được nuôi dưỡng và giáo dục, hơn là thứ tự sinh của họ.
Vì thế, dù là con cả hay con út, điều quan trọng không phải là bạn sinh thứ mấy, mà là bạn đã lớn lên như thế nào. Điều này ngụ ý rằng mỗi cá nhân đều có tiềm năng để phát triển và thành công, không phân biệt thứ tự sinh. Quan trọng là môi trường và cách tiếp cận giáo dục mà chúng ta cung cấp cho thế hệ trẻ.
