Tín chỉ carbon đang nổi lên như một công cụ quan trọng không chỉ trong việc giảm thiểu tác động môi trường mà còn gắn liền với những giá trị về lịch sử, văn hóa, nhân văn, tâm linh và sinh kế, đặc biệt là trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng. Tại Việt Nam, nhiều mô hình bảo tồn rừng và nông nghiệp bền vững đã được triển khai, mang lại hiệu quả tích cực trong việc giảm phát thải và bảo vệ môi trường.
Bà Betty Pallard tại Diễn đàn Net Zero 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới. Ảnh: Hoàng Anh.
Một trong những mô hình đáng chú ý là khu rừng đầu nguồn sông Ngàn Phố, được phục dựng bởi TS. Trần Thị Lành sau hơn 20 năm. Thay vì tự mình trồng rừng, bà Lành đã thành công trong việc thuyết phục cộng đồng địa phương tham gia bảo vệ và phục dựng rừng. Mô hình này không chỉ giúp hồi sinh cánh rừng mà còn giúp bảo tồn các giá trị văn hóa và tâm linh của cộng đồng dân tộc thiểu số. Qua đó, mô hình đã góp phần giảm phát thải khí nhà kính và tạo ra một nguồn thu nhập bền vững cho người dân địa phương thông qua du lịch sinh thái và lâm sản.
Hệ sinh thái Rừng – Rẫy – Ruộng tại khu rừng đầu nguồn sông Ngàn Phố.
Ngoài ra, mô hình lúa – tôm tại bán đảo Cà Mau do Kỹ sư Hồ Quang Cua triển khai cũng là một ví dụ điển hình. Mô hình này không chỉ giúp tăng thu nhập cho nông dân mà còn giảm thiểu tác động môi trường thông qua việc áp dụng các phương pháp canh tác bền vững. Sự kết hợp giữa sản xuất lúa gạo và nuôi tôm đã tạo ra một hệ sinh thái nông nghiệp đa dạng và bền vững, góp phần vào việc bảo vệ môi trường và giảm phát thải.
Tín chỉ carbon là một cơ hội lớn để các mô hình bảo tồn và nông nghiệp bền vững được nhân rộng. Tuy nhiên, để phát triển thị trường tín chỉ carbon hiệu quả, cần có sự hỗ trợ của Chính phủ và các tổ chức quốc tế. Việc xây dựng một thị trường tín chỉ carbon minh bạch và hiệu quả sẽ giúp các dự án bảo vệ môi trường và giảm phát thải có thể tiếp cận được nguồn vốn đầu tư cần thiết để mở rộng hoạt động của mình.
Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng tín chỉ carbon cần có thương hiệu để tăng giá trị và thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư. Thương hiệu này có thể được xây dựng thông qua việc kể lại những câu chuyện về các dự án giảm phát thải và bảo tồn môi trường tại Việt Nam. Bằng cách nhấn mạnh vào giá trị bền vững và tác động tích cực của các dự án này, chúng ta có thể tạo ra một thị trường tín chỉ carbon không chỉ hiệu quả về mặt kinh tế mà còn đóng góp vào việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Với những giá trị đi kèm, tín chỉ carbon không chỉ là một công cụ giảm thiểu tác động môi trường mà còn là một cơ hội để Việt Nam phát triển bền vững và bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai. Để nắm bắt cơ hội này, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp, và cộng đồng trong việc phát triển và triển khai các dự án giảm phát thải và bảo tồn môi trường.
Anh hùng lao động, Kỹ sư Hồ Quang Cua tại Diễn đàn Net Zero 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới. Ảnh: Hoàng Anh
Trang tin tức của Chính phủ Việt Nam cho biết, việc phát triển thị trường tín chỉ carbon là một phần quan trọng trong chiến lược giảm phát thải của quốc gia. Cùng với đó, các tổ chức quốc tế như Quỹ Khí hậu Xanh cũng đang hỗ trợ Việt Nam trong việc triển khai các dự án giảm phát thải và bảo tồn môi trường.
