Tiêu dùng xanh và sản xuất bền vững đang trở thành xu hướng tại Việt Nam, khi cả doanh nghiệp và người tiêu dùng tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường. Trong những năm gần đây, nhiều siêu thị lớn như WinMart, Fujimart, Go!, Co.opmart, LOTTE Mart… đã chuyển sang sử dụng bao bì thân thiện với môi trường, bao gồm túi phân hủy sinh học, túi vải và hộp giấy. Các biện pháp này không chỉ giúp giảm thiểu rác thải nhựa mà còn nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về tầm quan trọng của bảo vệ môi trường.
Các doanh nghiệp bán lẻ như AEON, Central Retail và LOTTE Mart đã tiên phong trong việc triển khai các chương trình giảm thiểu túi nilon và rác thải nhựa. AEON Việt Nam đã triển khai sáng kiến giúp khách hàng mượn túi với chi phí thấp và được hoàn phí khi trả túi. LOTTE Mart cũng đã triển khai chiến dịch LOTTE Eco Green, với mục tiêu giảm thiểu túi nilon và lan tỏa tinh thần tiêu dùng xanh.
Không chỉ các doanh nghiệp lớn, nhiều cửa hàng nhỏ lẻ cũng đã chuyển sang sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường. Nhiều người tiêu dùng đã hình thành thói quen mang theo túi hoặc làn đan bằng mây tre khi đi chợ hoặc mua sắm. Các quán cà phê, nhà hàng và quán ăn cũng đã tham gia hưởng ứng giảm thiểu rác thải nhựa bằng cách thay thế ống hút nhựa bằng ống hút tre, ống hút inox, và túi nilon bằng túi giấy hoặc túi vải.
Tuy nhiên, để phát triển xu hướng tiêu dùng xanh, cần có sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý nhà nước và cơ chế phù hợp. Sản xuất xanh yêu cầu nguồn lực lớn, đặc biệt là trong giai đoạn đầu tư ban đầu, và có thể ảnh hưởng đến chi phí và giá thành sản xuất. Do đó, cần có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn vốn và nguồn lực để giảm giá thành sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Sở Công Thương Hà Nội đã triển khai Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững, hỗ trợ và hướng dẫn doanh nghiệp trong lĩnh vực phân phối áp dụng các giải pháp về sản xuất sạch hơn và tiết kiệm năng lượng. Chương trình đã giúp giảm 65% bao bì khó phân hủy tại các trung tâm thương mại và siêu thị.
Để hướng tới các mô hình sản xuất xanh và tiêu dùng bền vững, cần có sự nỗ lực từ phía doanh nghiệp, nhà cung cấp và người tiêu dùng, cùng với sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng và địa phương trong việc khuyến khích các mô hình sản xuất và tiêu dùng xanh.
