Thị trường điện thoại cũ đang ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến đối với người tiêu dùng Việt Nam, khi giá điện thoại thông minh mới liên tục tăng cao. Tuy nhiên, ẩn sâu sau mức giá “mềm” của điện thoại cũ là những rủi ro tiềm ẩn mà người mua cần phải cân nhắc kỹ lưỡng nếu thiếu kinh nghiệm.

Theo báo cáo từ công ty nghiên cứu công nghệ CCS Insight, thị trường điện thoại đã qua sử dụng đang có tốc độ tăng trưởng nhanh hơn cả thị trường thiết bị mới. Trong bối cảnh giá smartphone cao cấp ngày càng tăng, điện thoại cũ hoặc tân trang đang trở thành lựa chọn kinh tế hợp lý cho nhiều người dùng. Một thiết bị được tân trang chuyên nghiệp có thể rẻ hơn từ 15-50% so với máy mới, đồng thời đi kèm chế độ bảo hành, hỗ trợ kỹ thuật và chính sách đổi trả linh hoạt.

iPhone đang thống lĩnh thị trường máy cũ với khoảng 60% thị phần toàn cầu, theo sau là thiết bị Android từ Samsung với 17%. Sự phổ biến của iPhone trong phân khúc máy cũ không chỉ đến từ thương hiệu mạnh mà còn bởi tuổi thọ phần mềm dài, hỗ trợ cập nhật iOS đến 5-6 năm, cùng hệ sinh thái dễ đồng bộ.

Khi mua điện thoại cũ, người tiêu dùng cần lựa chọn nguồn bán uy tín. Các sàn thương mại điện tử chuyên về hàng tân trang như BackMarket, Gazelle, Swappa, hoặc nhà bán lẻ lớn như Amazon, BestBuy, Thế Giới Di Động, CellphoneS, FPT Shop là những lựa chọn an toàn. Hãng sản xuất chính hãng như Apple hoặc Samsung cũng có mục hàng Refurbished đã được kiểm định và tân trang.

Tuy nhiên, người mua cũng cần cẩn trọng với lừa đảo, máy lỗi, hàng dựng và thiếu bảo hành khi mua từ cá nhân qua các nền tảng như Facebook Marketplace, Chợ Tốt, hoặc nhóm cộng đồng công nghệ. Pin và linh kiện là cái giá phải trả cho giá rẻ. Không phải mọi máy cũ đều được thay pin hoặc linh kiện, và người dùng cần kiểm tra kỹ lưỡng trước khi mua.

Một mối nguy hiểm khác là việc mua phải những chiếc điện thoại bị báo mất cắp và bị khóa IMEI. Người mua có thể kiểm tra bằng cách quay số *#06# để lấy số IMEI và tra cứu trên các trang kiểm tra quốc tế. Tại Việt Nam, người mua cũng có thể sử dụng các dịch vụ kiểm tra IMEI của nhà mạng.

Chuyên gia Simon Bryant từ CCS Insight khuyến cáo người mua nên chọn thiết bị không quá 3 thế hệ cũ. Những máy quá 5-6 năm thường có nguy cơ không còn được cập nhật phần mềm, dễ bị tấn công bảo mật, chậm chạp hoặc không tương thích với app mới.

Một số kinh nghiệm khi mua điện thoại cũ mà người mua có thể tham khảo bao gồm: so sánh xếp hạng chất lượng kỹ càng, kiểm tra kỹ phần cứng, kiểm tra tài khoản iCloud/Google Account, thử SIM, gọi điện, kết nối Wi-Fi và Bluetooth, và hỏi rõ về chính sách đổi trả, bảo hành và hỗ trợ hậu mãi.

Các doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có khả năng tham gia vào chuỗi công nghệ toàn cầu thông qua những bước đi nhỏ, tập trung vào từng công đoạn cụ thể hoặc các mô hình công nghệ phù hợp với năng lực của mình. Ông Cao Đại Thắng, Tổng giám đốc Intech Group, chia sẻ về kinh nghiệm làm việc với các doanh nghiệp lớn và nghiên cứu nhiều mô hình cho thấy rằng, việc bắt đầu từ những bước nhỏ là phù hợp với năng lực của doanh nghiệp Việt Nam và điều kiện tại Việt Nam.

Ông Thắng nhận định rằng nhiều dự án thất bại không phải do ý tưởng không thuyết phục, mà do chi phí đầu tư ban đầu quá lớn, vượt quá sức chịu đựng của các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp (startup). Tuy nhiên, nếu biết cách bắt đầu đúng đắn, từng phần, ở từng phân xưởng, bài toán chi phí có thể được giải quyết, mở ra các cơ hội hợp tác. Việc này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro về tài chính mà còn cho phép doanh nghiệp tích lũy kinh nghiệm và xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển sau này.

Intech Group đã thiết lập quan hệ đối tác với các công ty quốc tế trong ngành và nhận được sự quan tâm hợp tác từ phía họ, với điều kiện tiên quyết là hạ tầng có sẵn, con người sẵn sàng, và mô hình đầu tư thông minh để tận dụng được lợi thế về chi phí, lao động và tinh thần học hỏi của người Việt. Từ thực tế đó, Intech Group đã lên kế hoạch triển khai xây dựng trung tâm hạ tầng công nghệ quy mô nhỏ để hỗ trợ sản xuất linh kiện, vi mạch.

Ông Cao Đại Thắng cho rằng cách tạo đà này bắt đầu từ những việc rất thiết thực như hệ thống hàn dây, đóng gói, đo kiểm… để xây dựng năng lực sản xuất dần dần. Đây là những bước đi cụ thể, giúp doanh nghiệp Việt Nam có thể gia nhập chuỗi giá trị toàn cầu một cách có hiệu quả.

Ông Nguyễn Đức Minh, Phó hiệu trưởng trường Điện – điện tử (Đại học Bách khoa Hà Nội), cũng đồng quan điểm rằng điểm nghẽn lớn nhất hiện nay của các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), là nguồn vốn đầu tư. Tuy nhiên, cơ hội vẫn sẽ đến nếu doanh nghiệp lựa chọn hướng đi phù hợp với điều kiện nhằm phát huy lợi thế nhất định của mình, đó là khả năng thích ứng nhanh và linh hoạt.

Bước đi phù hợp được ông Nguyễn Đức Minh gọi là “du kích công nghệ”. Thay vì đầu tư lớn để phục vụ thị trường rộng, việc chọn phân khúc phù hợp – thị trường ngách để khởi đầu đã và đang được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Các chuyên gia đánh giá rằng việc tập trung vào một phân khúc thị trường nhỏ, chuyên biệt nhưng vừa sức là cách làm phù hợp với doanh nghiệp SME, chưa có tiềm lực lớn, giúp họ có thể phát triển bền vững và hội nhập vào chuỗi công nghệ toàn cầu.

Việc tham gia vào chuỗi công nghệ toàn cầu không chỉ giúp doanh nghiệp Việt Nam mở rộng thị trường mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh, cũng như tạo ra cơ hội hợp tác với các đối tác quốc tế. Để đạt được điều này, doanh nghiệp cần xác định hướng đi phù hợp, tập trung vào phát triển công nghệ và nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ của mình.