Làn sóng sa thải trong lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Mỹ đã bắt đầu từ quyết định của New Leaf Energy, một công ty năng lượng mặt trời có trụ sở tại bang Massachusetts. Công ty này đã quyết định cắt giảm 41 trong tổng số 217 nhân viên, tương đương với gần 20% lực lượng lao động của mình. Theo CEO Dan Berwick, việc cắt giảm nhân sự này là cần thiết để công ty có thể duy trì sự ổn định trong bối cảnh chính sách năng lượng tái tạo của chính phủ liên bang đang trải qua những thay đổi quan trọng.

Những thay đổi trong chính sách năng lượng tái tạo của Mỹ bắt nguồn từ Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) dưới thời Tổng thống Joe Biden, cho phép các hộ gia đình lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời được hưởng tín dụng thuế liên bang lên đến 30% tổng chi phí lắp đặt cho đến năm 2032. Tuy nhiên, một điều khoản khác trong đạo luật, còn được biết đến với tên gọi “Đạo luật To Đẹp”, yêu cầu các dự án phải bắt đầu xây dựng trước tháng 7 năm 2026 để được hưởng chính sách ưu đãi. Sự không chắc chắn về chính sách đã khiến nhiều công ty trong lĩnh vực năng lượng tái tạo phải thu hẹp quy mô hoạt động.

New Leaf Energy không phải là công ty duy nhất trải qua làn sóng sa thải. Pine Gate Renewables, một nhà phát triển dự án năng lượng mặt trời và lưu trữ tại Bắc Carolina, cũng được cho là đã sa thải 15% nhân sự của mình. Tương tự, Southern Energy Management cũng đang cân nhắc kế hoạch sa thải từ 50 đến 55 nhân viên.

Theo Bloomberg, trích dẫn thông tin từ công ty nghiên cứu Enverus, nếu không có khoản tín dụng thuế, chỉ khoảng 30% trong số các dự án năng lượng mặt trời đã được lên kế hoạch có thể cung cấp mức giá cạnh tranh và được kỳ vọng sẽ tồn tại. Con số này đối với các dự án điện gió là 57%. Hiệp hội Công nghiệp Năng lượng Mặt trời ước tính rằng khoảng 300.000 người trong lĩnh vực này sẽ mất việc trong vài năm tới. Riêng tại bang Massachusetts, số lao động mất việc dự kiến lên tới 6.100 người.

Frank Callahan, chủ tịch Công đoàn Xây dựng Massachusetts, bày tỏ quan ngại rằng đạo luật mới sẽ loại bỏ hàng ngàn cơ hội việc làm. Ông cũng cho biết một số dự án điện gió ngoài khơi đã bị đình trệ và nhiều dự án khác có thể bị hoãn lại.

Một số chuyên gia nhận định rằng đạo luật này dường như là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng mất việc làm lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ. Công ty nghiên cứu Energy Innovation dự báo rằng đạo luật này có thể khiến công suất điện của Mỹ giảm 300 GW vào thời điểm nhu cầu điện đang tăng trở lại sau hai thập niên, do sự phát triển của trung tâm dữ liệu và công nghệ trí tuệ nhân tạo.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có một động thái táo bạo và chưa từng có trong lịch sử khi đến trực tiếp trụ sở Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và công khai đề nghị Chủ tịch Jay Powell giảm lãi suất. Sự kiện này đã gây chú ý lớn và được xem là một diễn biến căng thẳng trong mối quan hệ giữa Nhà Trắng và ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới.

Ông Trump đã đến trụ sở Fed tại Washington và có cuộc gặp gỡ với Chủ tịch Powell, trong đó ông vỗ vai lãnh đạo ngân hàng trung ương và nói: “Tôi thực sự muốn ông giảm lãi suất”. Phản ứng của Powell sau lời đề nghị này, với một nụ cười gượng gạo, cho thấy rằng ông Trump đang công khai thách thức Fed. Đây là một tình huống hiếm có, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng như hiện nay.

Theo nhận định của ông David Wilcox, cựu quan chức Fed và hiện là thành viên tại Viện Peterson, việc một tổng thống Mỹ đến tận trụ sở Fed và trực tiếp đề nghị giảm lãi suất là một việc “cực kỳ hiếm” và chưa từng xảy ra trong những hoàn cảnh tương tự. Sự kiện này đánh dấu một rạn nứt công khai lớn nhất giữa một tổng thống Mỹ và lãnh đạo Fed kể từ khi cơ quan này được trao quyền tự chủ khỏi Chính phủ vào năm 1951.

Không chỉ đề nghị giảm lãi suất, ông Trump cũng công khai chỉ trích Chủ tịch Fed về chi phí cải tạo trụ sở của Ngân hàng trung ương. Ông Trump đã nêu lên con số 3,1 tỷ USD liên quan đến dự án trùng tu tòa nhà Marriner S. Eccles, một số liệu đã bị Chủ tịch Powell bác bỏ. Cuộc đối đầu này giữa ông Trump và Powell đã làm dấy lên lo ngại về tính tự chủ của Fed và khả năng ông Trump có thể can thiệp vào hoạt động của ngân hàng trung ương.

Nhiều quan chức Fed đã bày tỏ lo lắng trước làn sóng tấn công ngày càng gay gắt của ông Trump nhằm vào ngân hàng trung ương này. Họ lo ngại rằng ông Trump có thể lấy lý do dự án sửa chữa vượt dự toán để cách chức Powell. Ông Wilcox nhận định rằng những hành động của ông Trump dường như là một “tính toán khá thô thiển” nhằm tìm cớ để bãi nhiệm Powell.

Ông Daniel Tarullo, giáo sư luật tại Đại học Harvard và cựu Phó Chủ tịch Giám sát của Fed, khẳng định rằng không có dấu hiệu nào cho thấy hành vi sai phạm hay lơ là trách nhiệm ở đây. Những chuyên gia kinh tế dòng chính và các nhà phân tích cũng đã châm biếm những lý lẽ của ông Trump, thậm chí so sánh ông với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan, người nổi tiếng với việc sa thải các lãnh đạo ngân hàng trung ương do bất đồng trong chính sách lãi suất.

Về phần mình, Chủ tịch Powell đã khẳng định rằng ông sẽ không rời vị trí trước thời hạn nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 05/2026. Sứ mệnh của Fed và sự ổn định của nền kinh tế quốc gia đang là tâm điểm trong bối cảnh này. Những đòn công kích không ngớt của ông Trump đang gây tổn thương nặng nề đến tinh thần của đội ngũ nhân viên Fed, những người luôn xem mình là người bảo vệ sứ mệnh mà Quốc hội Mỹ phó thác cho Fed.