Chính quyền Hà Nội đang nghiên cứu và lên kế hoạch thực hiện chỉ thị số 20 của Thủ tướng Chính phủ về việc cấm xe máy xăng vào đường vành đai 1 từ ngày 1-7-2026. Lộ trình cụ thể bao gồm việc hạn chế sử dụng xe mô tô, xe gắn máy và các loại ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong khu vực đường vành đai 1 và vành đai 2 từ ngày 1-1-2028. Đến năm 2030, Hà Nội dự kiến mở rộng thực hiện trong đường vành đai 3. Đây được xem là một bước đi quan trọng trong việc hướng tới một môi trường xanh và giảm thiểu ô nhiễm.

Tuy nhiên, để có thể thực hiện hiệu quả chủ trương này, cần có những giải pháp đồng bộ và toàn diện. Trước hết, việc tiếp tục mở rộng các con đường, tuyến phố và phát triển giao thông công cộng đảm bảo đúng giờ, đúng tuyến và thuận tiện là vô cùng cần thiết. Hơn nữa, đẩy mạnh sử dụng xe buýt điện và hệ thống xe trung chuyển từ vùng ven vào trung tâm sẽ giúp giảm thiểu đáng kể lượng khí thải và ùn tắc giao thông.

Bên cạnh đó, chính quyền cần bố trí ngân sách địa phương và huy động nguồn lực xã hội hóa để hỗ trợ người dân trong việc chuyển đổi phương tiện sang sử dụng năng lượng sạch. Việc áp dụng chính sách trợ giá, hỗ trợ vay mua xe điện cho hộ nghèo, người lao động cũng cần được xem xét và triển khai. Điều này không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho người dân mà còn khuyến khích việc sử dụng phương tiện thân thiện với môi trường.

Ngoài ra, chính sách khuyến khích người dân đổi xe máy cũ lấy xe điện mới cũng cần được triển khai rộng rãi. Hỗ trợ nhà sản xuất và người tiêu dùng trong việc chuyển đổi phương tiện sang năng lượng sạch là một phần quan trọng trong việc thực hiện thành công chủ trương này. Việc phủ rộng hệ thống trạm sạc điện cũng là một yếu tố quan trọng, giúp người dân yên tâm sử dụng xe điện mà không phải lo lắng về việc tìm kiếm nơi sạc pin.

Cần nhấn mạnh rằng xây dựng lộ trình phù hợp là chìa khóa để thực hiện thành công chủ trương này. “Xanh hóa” giao thông là hướng đi đúng đắn nhưng cần đảm bảo cuộc sống của người dân không bị xáo trộn. Việc Hà Nội tiên phong phát triển giao thông xanh cũng sẽ giúp thúc đẩy, cổ vũ các tỉnh thành khác chuyển đổi phương tiện sử dụng năng lượng sạch. Đây là một cơ hội để Hà Nội khẳng định vị thế của mình trong việc bảo vệ môi trường và xây dựng một tương lai xanh cho thế hệ tương lai.

Thủ đô Hà Nội đang phải đối mặt với những thách thức lớn về môi trường, hạ tầng và chất lượng sống đô thị. Để giải quyết những vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg, một bước ngoặt quan trọng hướng tới việc kiến tạo lại không gian sống cho người dân. Mục tiêu của chỉ thị này là tạo ra một Hà Nội không khói bụi, không ùn tắc, không tiếng ồn, đồng thời giảm thiểu việc sử dụng xe cá nhân.

Chỉ thị 20 đặt ra ba mốc thực hiện chính. Đến ngày 1/7/2026, Hà Nội sẽ không còn mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028, thành phố sẽ không cho phép mô tô, xe gắn máy và hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1 và Vành đai 2. Và từ năm 2030, Hà Nội sẽ tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.

Để đảm bảo tính khả thi của chỉ thị, Thủ tướng Chính phủ đã giao Hà Nội phối hợp với các bộ, ngành liên quan tổ chức thực hiện đồng bộ. Thành phố đã đưa vào vận hành gần 400 xe buýt điện và dự kiến đến năm 2030, toàn bộ xe buýt trong thành phố sẽ được điện hóa. Tuyến metro số 2A Cát Linh – Hà Đông đã phục vụ hơn 15 triệu lượt khách trong 2 năm qua và tuyến Nhổn – ga Hà Nội dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2026.

Nếu Hà Nội tổ chức thực hiện tốt chỉ thị này, không chỉ trở thành hình mẫu về đô thị xanh trong nước, mà còn đóng góp thiết thực vào cam kết khí hậu toàn cầu của Việt Nam. Việc chuyển đổi sang các phương tiện giao thông xanh không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn giúp giảm tải áp lực lên hạ tầng giao thông, từ đó cải thiện chất lượng sống của người dân.

Dù còn nhiều vấn đề cần phải thảo luận và cân nhắc kỹ lưỡng trong thực hiện, nhưng Hà Nội đang bước vào một ‘bước ngoặt xanh’ – đầy khó khăn nhưng đầy hy vọng. Quá trình chuyển đổi này sẽ đòi hỏi sự tham gia tích cực của cả chính quyền và người dân. Thay đổi thói quen sử dụng phương tiện giao thông và chấp nhận các giải pháp giao thông mới sẽ là chìa khóa để Hà Nội đạt được mục tiêu của mình.

Kết quả của quá trình này sẽ là một Hà Nội xanh hơn, trong lành hơn và thân thiện hơn với môi trường. Mục tiêu của chỉ thị không chỉ dừng lại ở việc giảm xe cá nhân hay giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn là tạo ra một không gian sống tốt hơn cho người dân, mang lại lợi ích lâu dài cho sự phát triển bền vững của thành phố.

Ngày 31-7, Công ty cổ phần xe khách Phương Trang (Futa Busline) đã tổ chức lễ công bố đưa vào hoạt động 35 tuyến xe buýt có trợ giá trên địa bàn TP HCM. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc chuyển đổi sang phương tiện giao thông công cộng thân thiện với môi trường.

35 tuyến xe buýt mới, với 557 phương tiện, trong đó có 27 tuyến thuần điện EV và 8 tuyến dầu diesel, sẽ chính thức hoạt động từ ngày 1-8-2025. Những phương tiện này đã được đóng mới tại nhà máy Kim Long Motor, đạt chuẩn quốc tế, với sức chứa từ 30-40 chỗ, cao nhất là 60 chỗ.

Ông Phan Văn Hải, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần xe khách Phương Trang, cho biết việc tiếp nhận và vận hành 35 tuyến xe buýt này sẽ giúp người dân có thêm lựa chọn dịch vụ vận chuyển chất lượng cao, góp phần giảm phát thải, ô nhiễm tiếng ồn, và xây dựng hình ảnh thành phố xanh – sạch, văn minh đô thị.

Sự kiện này cũng đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc thực hiện lộ trình chuyển đổi phương tiện xanh của Chính phủ. Công ty Phương Trang đã đầu tư hệ thống trạm sạc, đảm bảo cung cấp nhiên liệu cho đoàn phương tiện hoạt động.

Ông Nguyễn Vĩnh Toàn, Phó giám đốc Sở Xây dựng TP HCM, cho biết TP HCM đang thực hiện lộ trình chuyển đổi xe buýt năng lượng diesel sang xe điện. Hiện tại, TP HCM có 21 tuyến xe buýt điện với 170 phương tiện, và sẽ có thêm 443 xe buýt điện từ ngày mai, nâng tổng số xe buýt điện lên 613, chiếm 26,2% đoàn phương tiện.

Sở Xây dựng TP HCM đã tham mưu UBND TP trình HĐND TP về lộ trình chuyển đổi phương tiện hoá thạch sang phương tiện xanh, hướng tới mục tiêu 100% xe buýt sử dụng năng lượng xanh vào năm 2030.

Cư dân Los Gatos, Kylie Clark, đang phải đối mặt với một thách thức đáng kể khi cố gắng sử dụng giao thông công cộng để tham gia vào các cuộc họp của Ủy ban Cố vấn Công dân VTA. Việc di chuyển bằng xe buýt yêu cầu cô phải mất tới hai tiếng mỗi chiều, một khoảng thời gian không nhỏ. Clark không phải là người duy nhất gặp phải tình trạng này; nhiều cư dân khác ở Los Gatos và Cupertino cũng phải đối mặt với hệ thống giao thông công cộng không thường xuyên và đôi khi không đáng tin cậy.

Những người ủng hộ giao thông công cộng cho rằng dịch vụ này không công bằng trên khắp Thung lũng Tây, đặc biệt là đối với những cư dân phụ thuộc vào giao thông công cộng. Họ cho rằng sự thiếu chú trọng vào West Valley khiến khu vực này có nhiều khả năng bị bỏ lại phía sau. Theo tuyến đường của VTA, Los Gatos có một tuyến xe buýt chạy thẳng qua thị trấn và hai tuyến gần biên giới. Tuy nhiên, hành khách cho biết rằng tuyến xe buýt này thường trễ hoặc thậm chí không xuất hiện.

Cupertino có tám tuyến xe buýt, nhưng thời gian chờ đợi có thể lên đến hơn một tiếng. Campbell là thành phố duy nhất ở West Valley đã nhận ra tầm quan trọng của giao thông công cộng và đã mở tuyến đường sắt nhẹ Vasona. Thành phố này có khoảng bảy tuyến xe buýt và có tần suất dịch vụ tốt hơn so với các thành phố khác. Thị trưởng Campbell Sergio Lopez cho biết rằng các thành viên hội đồng quản trị VTA đã phải cân nhắc giữa việc tăng cường dịch vụ ở các khu vực thu nhập thấp và mở rộng phạm vi phủ sóng của quận sang các khu vực khác.

Ông cho rằng việc tăng cường dịch vụ là điều cần thiết để tạo ra sự thay đổi tích cực. Người phát ngôn của VTA cho biết rằng có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến lộ trình của cơ quan vận tải, bao gồm ngân sách hoạt động, ý kiến đóng góp của cộng đồng và mục đích sử dụng đất. Người phát ngôn cũng cho biết rằng VTA phải làm việc trong phạm vi quyền hạn của mình và cân bằng các nhu cầu khác nhau của quận.

Tác động đến người lái xe cũng là một vấn đề quan trọng. Brenda Bell Brown, thành viên Nhóm Công tác các Tổ chức Cộng đồng của VTA, cho biết rằng cô phải mất khoảng 40 phút đi một chiều vào những ngày thời tiết đẹp, so với 15 phút lái xe. Cô cũng cho biết rằng có những lúc cô phải chờ đợi mà xe buýt đến muộn hoặc không đến.

Sujatha Venkatraman, giám đốc điều hành của Dịch vụ Cộng đồng West Valley, cho biết rằng một số thời gian di chuyển của khách hàng bằng xe buýt một chiều có thể lên đến bốn giờ. Bà cũng cho biết rằng vì xe buýt không chạy trên những con phố nhỏ hơn, nên tình trạng thiếu kết nối giao thông mà các chương trình như RYDE đã phần nào giải quyết được.

Những người ủng hộ giao thông công cộng cho biết rằng lượng hành khách thấp ở West Valley khiến VTA khó có thể biện minh cho việc đầu tư thêm vào khu vực này. Tuy nhiên, Clark cho biết rằng cô vẫn lạc quan rằng một ngày nào đó cô sẽ có thể dễ dàng đi xe buýt đến các cuộc họp của VTA. Clark cũng cho biết rằng vấn đề này nghe thật nực cười khi xét đến khu vực giàu có nhất California.

Tuy nhiên, khi nhìn nhận vấn đề và thực sự đặt câu hỏi về cách tiêu tiền và làm sao kiếm được số tiền đó, thì mọi chuyện lại trở nên khó khăn hơn. Điều này cho thấy rằng cần có một sự thay đổi trong cách tiếp cận vấn đề giao thông công cộng ở West Valley để đảm bảo rằng tất cả cư dân có thể tiếp cận dễ dàng và công bằng.