Sau hơn 13 năm thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, xã Sông Hinh, tỉnh Đắk Lắk đã có những đổi thay rõ nét. Bộ mặt nông thôn xã đã thay đổi, đời sống người dân được cải thiện.

Con đường dẫn vào xã Sông Hinh đã được trải nhựa phẳng phiu, uốn lượn quanh co qua những triền núi, đồi xanh. Hai bên đường là những vùng đất trù phú, bạt ngàn màu xanh của mô hình kinh tế ‘Vườn – Đồi – Rừng’ phát triển mạnh mẽ. Chúng tôi trở lại xã Sông Hinh vào đúng thời điểm bà con đang tất bật xuống giống mía, mì cho vụ mùa 2025-2026. Trên những con đường bê tông sạch đẹp, rợp bóng cây xanh dẫn vào tận các khu dân cư, hiện diện sức sống mới ở vùng quê nông thôn mới.

Ông Nay Y Sét, nguyên Chủ tịch UBND xã Sông Hinh cũ, cho biết trước đây, Sông Hinh từng là một trong những xã nghèo. Sau hơn 13 năm xây dựng nông thôn mới, bộ mặt nông thôn xã Sông Hinh đã có nhiều đổi thay rõ nét. Toàn xã đã bê tông hóa toàn bộ 8,22km trục đường liên xã, 3km đường liên thôn; 13,7km đường ngõ xóm không còn lầy lội vào mùa mưa; hơn 7km đường trục chính nội đồng được cứng hóa, đáp ứng yêu cầu vận chuyển bằng cơ giới. Thu nhập bình quân đầu người tăng mạnh, từ 8,3 triệu đồng/năm (năm 2010) lên 47 triệu đồng/năm hiện nay; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 5%.

Việc xã Sông Hinh đạt chuẩn nông thôn mới thời gian qua không phải là đích đến, mà là điểm khởi đầu cho một chặng đường phát triển mới. Đảng bộ và Nhân dân xã tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, nỗ lực giữ vững danh hiệu nông thôn mới, đồng thời phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong thời gian tới, hướng đến xây dựng xã Sông Hinh giàu đẹp, văn minh, hiện đại.

Hạ tầng cơ sở tại địa phương đã được đầu tư đồng bộ, các trường học và trạm y tế đều đạt chuẩn quốc gia. Toàn bộ hộ dân đều được sử dụng điện lưới và nước sạch. Trên 90% hộ có xe máy, ô tô, điện thoại di động và các phương tiện nghe nhìn. An ninh trật tự trên địa bàn luôn được đảm bảo.

Ông Y Bui, ở buôn Kít, cho biết gia đình ông trước đây gặp nhiều khó khăn, chỉ có 2 sào lúa nước sản xuất kém hiệu quả. Nhờ Chương trình xây dựng nông thôn mới, với sự hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật và hỗ trợ 50% kinh phí từ Nhà nước, gia đình ông đã chuyển sang trồng giống lúa lai năng suất, chất lượng cao.

Ông Nguyễn Văn Tưởng, người dân thôn Hòa Sơn, xã Sông Hinh, chia sẻ những năm qua, nhờ sự tuyên truyền, vận động thường xuyên của chính quyền xã, người dân đã hiểu rõ hơn về lợi ích của Chương trình xây dựng nông thôn mới. Nhiều hộ gia đình tình nguyện hiến đất làm đường, xây dựng các công trình dân sinh.

Từ 1/7, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, xã Sông Hinh cũ được sáp nhập vào thị trấn Hai Riêng, xã Ea Trol và xã Ea Bia thành xã Sông Hinh mới, thuộc tỉnh Đắk Lắk. Chia sẻ về định hướng giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới trong thời gian tới, ông Nguyễn Chí Hiền, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Sông Hinh, tỉnh Đắk Lắk, cho biết xã tiếp tục tập trung đẩy mạnh phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm.

Đồng thời, khuyến khích người dân chuyển đổi mô hình canh tác từ truyền thống sang nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Việc hỗ trợ vốn, giống, kỹ thuật và đào tạo nghề cho lao động địa phương sẽ là trọng tâm trong chính sách phát triển của xã.

Năm 2025, Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo được triển khai với tổng vốn thực hiện là 875,915 tỷ đồng. Trong đó, vốn chuyển nguồn từ năm 2024 sang năm 2025 là 260,539 tỷ đồng và vốn của năm 2025 là 615,375 tỷ đồng. Tính đến hết 6 tháng đầu năm, toàn tỉnh đã giải ngân được 297,013 tỷ đồng, đạt 33% kế hoạch đã đề ra.

Chương trình đã mang lại nhiều kết quả tích cực trong việc cải thiện đời sống của người dân. Toàn tỉnh đã thực hiện đầu tư xây dựng và duy tu bảo dưỡng trên 100 công trình cơ sở hạ tầng và 101 công trình thiết yếu trên địa bàn. Bên cạnh đó, chương trình cũng triển khai 66 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, với 3.325 lượt hộ tham gia. Ngoài ra, chương trình còn tổ chức 4 lớp tập huấn kỹ thuật hỗ trợ phát triển sản xuất với 56 đại biểu tham dự.

Hoạt động phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi cũng được triển khai tại 100% xã, phường trong toàn tỉnh. Chương trình còn tổ chức 5 hội nghị tư vấn hướng nghiệp, khởi nghiệp cho học sinh THPT trên địa bàn tỉnh, thu hút 961 học sinh tham dự. Bên cạnh đó, chương trình còn tổ chức 3 lớp học nghề kỹ thuật trồng thuốc lá với 105 học viên học.

Để tiếp tục triển khai hiệu quả nguồn vốn giao năm 2025, tỉnh đã chỉ đạo các địa phương chủ động đẩy mạnh các hoạt động tập huấn hướng dẫn nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác giảm nghèo các cấp. Đồng thời, tỉnh cũng tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức cho cán bộ và người dân về mục đích ý nghĩa của Chương trình. Tỉnh cũng tiếp tục thực hiện việc kiểm tra giám sát đánh giá tình hình thực hiện tại cơ sở nhằm phát hiện các sai sót để uốn nắn kịp thời.

Tỉnh cũng tổ chức rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo đảm bảo chính xác để đánh giá hiệu quả việc triển khai thực hiện Chương trình giai đoạn 2021 – 2025 và tổng điều tra rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo giai đoạn 2026 – 2030. Qua đó, tỉnh sẽ có cơ sở để xây dựng các chính sách giảm nghèo phù hợp và hiệu quả, giúp người dân cải thiện đời sống và thoát khỏi tình trạng nghèo đói.

Để đạt được mục tiêu giảm nghèo bền vững, tỉnh sẽ tiếp tục tập trung vào việc triển khai các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác giảm nghèo và tăng cường truyền thông về mục đích ý nghĩa của Chương trình. Bên cạnh đó, tỉnh cũng sẽ tiếp tục thực hiện việc kiểm tra giám sát đánh giá tình hình thực hiện tại cơ sở để đảm bảo Chương trình được triển khai hiệu quả và đạt được mục tiêu đề ra.

…

Thái Nguyên – một tỉnh miền núi phía Bắc của Việt Nam – đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Với nhiều giải pháp đồng bộ và hiệu quả, tỉnh đã cải thiện đáng kể hạ tầng kỹ thuật, văn hóa – xã hội thiết yếu như điện, đường, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa tại các bản làng.

Những nỗ lực này không chỉ nâng cao mức sống của người dân mà còn làm thay đổi căn bản tập quán canh tác và bộ mặt bản làng. Các bản làng dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên nay đã có những gam màu tươi sáng với những ngôi nhà mới xây dựng, đường sá được mở rộng và trải bê tông, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu và phát triển kinh tế.

Việc đầu tư có trọng tâm trọng điểm, phù hợp với điều kiện, tiềm năng thế mạnh, phong tục tập quán của đồng bào đã thu được kết quả tích cực. Công tác vận động quần chúng phát huy quyền làm chủ, sự tham gia chủ động của cộng đồng và người dân đã khơi dậy tinh thần nỗ lực vươn lên của đồng bào. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm sâu, khoảng cách về mức sống so với bình quân chung của tỉnh từng bước thu hẹp. Sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa của các vùng dân tộc có bước phát triển mới.

Tỉnh Thái Nguyên cũng đẩy mạnh việc trang bị kiến thức về khoa học kỹ thuật, hỗ trợ vật tư phân bón, nguồn cây, con giống chuyển đổi cây trồng vật nuôi, phát triển ngành nghề, làng nghề truyền thống. Hệ thống hạ tầng viễn thông được xây dựng tạo điều kiện cho bà con tiếp cận các nền tảng công nghệ số.

Một số sản phẩm nông nghiệp của tỉnh đã có giá trị thương phẩm cao, trong đó chè là cây trồng chủ lực. Nhiều địa phương đã tập trung phát triển và đã cho sản lượng, giá trị thương phẩm cao với các loại cây trồng như na, bưởi, quế… Sản phẩm truyền thống như dệt, may trang phục dân tộc, mật ong, gạo nếp vải, cốm, miến dong, rượu men lá… đã đáp ứng yêu cầu về chất lượng, thị hiếu người tiêu dùng và đã đạt tiêu chuẩn OCOP.

Bên cạnh những thành tựu, vẫn còn một số khó khăn và thách thức mà tỉnh cần phải vượt qua. Các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi địa hình trải rộng, mật độ dân cư không tập trung, trình độ sản xuất còn dựa nhiều vào yếu tố tự nhiên, phương thức canh tác giản đơn, giá trị kinh tế thấp, ít cơ hội tiếp cận việc làm phi nông nghiệp.

Cơ sở hạ tầng nhiều xã phía Bắc của tỉnh chưa được đầu tư hoàn thiện. Cơ chế, chính sách chưa đủ hấp dẫn thu hút doanh nghiệp có tiềm lực kinh tế mạnh đầu tư vào công nghiệp chế biến, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị tại các xã vùng sâu, vùng xa.

Tuy nhiên, bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên vẫn được giữ gìn và phát huy. Những nét đẹp mang giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào như ngôn ngữ, trang phục truyền thống, phong tục tập quán, nghi lễ tín ngưỡng, ẩm thực, dân ca dân vũ được các cấp ủy, chính quyền tạo điều kiện cho bà con bảo tồn và phát huy.

Mới đây, tỉnh Thái Nguyên đã ban hành đề án phát triển du lịch cộng đồng với nhiều triển vọng về các điểm đến mới và tạo thêm việc làm cho người dân. Làng du lịch sinh thái nhà sàn Thái Hải, Làng du lịch cộng đồng xóm Mỏ Gà, Làng văn hóa dân tộc bản Quyên… có thể coi là hình mẫu để nâng cao, nhân rộng.

Trong thời gian tới, tỉnh cần tiếp tục quan tâm và có những giải pháp hiệu quả hơn nữa để phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi một cách bền vững.