Hội thảo Quốc tế về Truy cập Không gian Thông minh và Ứng dụng (IAAA2025) sẽ được tổ chức từ ngày 16 đến 18 tháng 7 năm 2025 tại Việt Nam, với sự phối hợp giữa Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Đại học Mỏ – Địa chất Hà Nội và Đại học Bách khoa TP.HCM. Sự kiện này nhắm tới mục tiêu thúc đẩy nghiên cứu và ứng dụng công nghệ không gian trong nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp, đô thị và các ngành liên quan, đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này.

Hội thảo sẽ tập trung thảo luận về các chủ đề quan trọng như truy cập không gian thông minh, mạng lưới không gian, cảm biến từ xa, trí tuệ nhân tạo và các ứng dụng thực tiễn trong cuộc sống và sản xuất. Sự kiện dự kiến sẽ quy tụ gần 50 trường đại học và viện nghiên cứu hàng đầu trong và ngoài nước, cùng các chuyên gia và nhà khoa học uy tín quốc tế.

Một trong những điểm nổi bật của hội thảo là sự tham gia của các diễn giả uy tín đến từ Mỹ, Đức, Pháp, Hàn Quốc và Nhật Bản, những người sẽ trình bày các nghiên cứu đột phá và chia sẻ xu hướng mới nhất về công nghệ không gian, cảm biến, trí tuệ nhân tạo và ứng dụng của chúng trong phát triển bền vững, hiện đại hóa nền nông nghiệp và các ngành công nghiệp khác.

TS. Nguyễn Công Tiệp, Phó Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam, cho biết hội thảo năm nay đặc biệt có sự tham gia của nhiều giáo sư nổi tiếng đến từ các trường đại học và viện nghiên cứu hàng đầu trên thế giới. Hội thảo có 39 bài trình bày báo cáo khoa học được chọn lọc từ gần 100 bài đăng ký, thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ của cộng đồng khoa học quốc tế đối với chủ đề này.

Toàn văn các bài báo này sẽ được xuất bản trong bộ Lecture Notes in Networks and Systems (LNNS) của nhà xuất bản Springer, thuộc danh mục Scopus. Hội thảo nhằm tạo diễn đàn để các nhà khoa học, nhà quản lý, doanh nghiệp và sinh viên cùng trao đổi, chia sẻ các nghiên cứu mới nhất, thúc đẩy hợp tác liên ngành và ứng dụng công nghệ không gian trong phát triển bền vững và hiện đại hóa nền nông nghiệp công nghiệp, đô thị và các ngành liên quan ở Việt Nam.

Đồng thời, sự kiện còn góp phần thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về ‘Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia’.

Nhiều khu chợ truyền thống tại Hà Nội đang đối mặt với tình trạng hoang hóa, lãng phí sau khi được đầu tư hàng chục tỷ đồng. Tình trạng này không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn ảnh hưởng đến đời sống dân sinh và bộ mặt đô thị.

Chợ Phúc Lý, nằm ở phường Tây Tựu, Thành phố Hà Nội, là một điển hình của tình trạng này. Dự án chợ Phúc Lý được khởi công xây dựng từ tháng 10/2010 và hoàn thành vào năm 2017 với diện tích 3.900 m2, gồm một khu chợ chính hai tầng và khu bán hàng ngoài trời. Tuy nhiên, sau gần 7 năm hoàn thiện, chợ lại rơi vào cảnh vắng bóng tiểu thương và nhiều hạng mục đang dần xuống cấp.

Tương tự, Chợ Xuân Phương, phường Xuân Phương, Thành phố Hà Nội, cũng gặp tình trạng tương tự. Dự án này được khởi công từ tháng 2/2017 với số vốn đầu tư gần 18 tỷ đồng trên diện tích hơn 6.000 m2. Công trình được kỳ vọng là trung tâm thương mại dân sinh hiện đại, đáp ứng được nhu cầu buôn bán cho khu vực. Tuy nhiên, sau khi hoàn thiện khu nhà chính vào năm 2018, dự án lại vướng giải phóng mặt bằng phần khu vực ngoài trời. Đến cuối năm 2022, các vướng mắc cơ bản được tháo gỡ, nhưng đến nay, chợ vẫn chưa thể đi vào hoạt động.

Một trường hợp khác là Chợ dân sinh Lĩnh Nam, phường Vĩnh Hưng, Thành phố Hà Nội, có diện tích lên tới 3.000 m2 gồm khu chợ chính hai tầng và khu bán hàng ngoài trời. Chợ được xây dựng trên cơ sở mô hình chợ truyền thống theo hướng văn minh, hiện đại nhằm góp phần xoá chợ cóc, chợ tạm đang tồn tại trên địa bàn quận Hoàng Mai (cũ). Tuy nhiên, hiện tại khu chợ hai tầng đang trong tình trạng sử dụng sai mục đích. Khu vực tầng 1 đang được sử dụng làm nơi để ô tô. Xung quanh chợ là cảnh nhếch nhác của hạ tầng xuống cấp, rác chất thành bãi và cỏ cây um tùm.

Tình trạng chợ dân sinh bị bỏ hoang không phải là câu chuyện mới ở Hà Nội. Đã có không ít dự án chợ được đầu tư hàng chục tỷ đồng với nhiều kỳ vọng nhưng sau khi hoàn thiện lại lâm vào cảnh “chợ không người”. Thực trạng này không chỉ gây lãng phí ngân sách mà còn tác động tiêu cực đến đời sống dân sinh và bộ mặt đô thị. Trong khi người dân thiếu điểm mua bán hợp lý, văn minh thì cơ sở hạ tầng chợ được xây dựng lại không được sử dụng đúng mục đích.

Trước thực trạng đó, tháng 4/2024, UBND TP Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 110 về thực hiện chỉ tiêu xây dựng, cải tạo chợ trên địa bàn giai đoạn 2024-2025. Theo đó, Hà Nội dự kiến xây mới 17 chợ, trong đó có 5 chợ hoàn thành trong năm 2024, 12 chợ hoàn thành trong năm 2025.

Sinh viên Việt Nam tỏa sáng tại Hà Lan với sáng kiến nông nghiệp tuần hoàn sáng tạo

Huỳnh Thị Hồng Xuyến, sinh viên ngành Quản lý Tài nguyên – Môi trường, Trường Đại học Trà Vinh, vừa trình bày chuyên đề ấn tượng trước hơn 40 giảng viên và sinh viên Trường Đại học Khoa học Ứng dụng Saxion (SaxionU), Hà Lan. Mô hình của Hồng Xuyến tập trung vào việc tái sử dụng nước ngưng tụ từ hệ thống điều hòa không khí – một nguồn tài nguyên sạch thường bị bỏ phí trong sinh hoạt đô thị để phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Đây là giải pháp thiết thực trong bối cảnh nhiều quốc gia đang phải đối mặt với tình trạng khan hiếm nước và biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng. Hệ thống Aquaponics và Hydroponics do Hồng Xuyến và nhóm nghiên cứu tại TVU phát triển đã thu hút sự quan tâm sâu sắc từ phía giảng viên Hà Lan.

Hệ thống Aquaponics hoạt động theo cơ chế tuần hoàn nước giữa bể cá và bồn trồng rau, tiết kiệm đến 90% lượng nước so với phương pháp truyền thống. Trong khi đó, mô hình Hydroponics cho phép trồng cây không cần đất, sử dụng dung dịch dinh dưỡng được đưa trực tiếp vào rễ cây thông qua hệ thống ống và bơm tuần hoàn.

Mô hình này hướng tới việc xây dựng một hệ sinh thái canh tác khép kín, tiết kiệm nước và năng lượng, thân thiện với môi trường và phù hợp để triển khai tại hộ gia đình, trường học hoặc cộng đồng nông thôn – đô thị. Giải pháp tái sử dụng nước ngưng tụ từ máy lạnh đã gây ấn tượng mạnh với các giảng viên Hà Lan bởi tính thực tiễn cao và khả năng nhân rộng trong bối cảnh biến đổi khí hậu và thiếu hụt nguồn nước sạch đang ngày càng trầm trọng ở nhiều quốc gia.

TS. Trần Thị Ngọc Bích – Phó Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (Trường Đại học Trà Vinh), người trực tiếp hướng dẫn và đồng hành cùng Hồng Xuyến trong hành trình nghiên cứu, chia sẻ: ‘Hồng Xuyến là một sinh viên có tư duy độc lập, khả năng tự nghiên cứu tốt và luôn kiên trì theo đuổi các giải pháp bền vững gắn liền với thực tiễn địa phương. Việc em tận dụng nước ngưng tụ từ điều hòa – một nguồn nước tưởng chừng vô dụng để phục vụ canh tác tuần hoàn là một hướng đi sáng tạo và đầy tiềm năng’.

Chuyến thực tập 5 tháng tại Hà Lan không chỉ giúp Hồng Xuyến tiếp cận với công nghệ tiên tiến và phương pháp nghiên cứu quốc tế, mà còn là cơ hội để em kết nối, trao đổi và mang các sáng kiến của Việt Nam đến với bạn bè quốc tế. Hơn nữa, những trải nghiệm này sẽ là nền tảng vững chắc để em phát triển trong lĩnh vực môi trường và nông nghiệp bền vững.

Các mô hình được sinh viên thiết kế với tiêu chí chi phí thấp, dễ vận hành và linh hoạt, đặc biệt phù hợp với điều kiện của người dân vùng đồng bằng sông Cửu Long – nơi đang chịu tác động nặng nề bởi hạn mặn và suy giảm nguồn nước ngầm. Đây không chỉ là một bước tiến lớn trong hành trình học thuật của sinh viên Việt Nam, mà còn thể hiện năng lực nghiên cứu và sáng tạo của thế hệ trẻ Việt Nam, góp phần mở rộng cơ hội hợp tác quốc tế trong lĩnh vực môi trường và nông nghiệp bền vững.