Hoàn thiện thể chế là yêu cầu cấp thiết và điều kiện tiên quyết để khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành động lực trung tâm cho tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực quản trị quốc gia. Bộ Khoa học và Công nghệ đang nỗ lực hoàn thiện thể chế để khoa học ‘ra trận’, công nghệ ‘ra thị trường’, và dữ liệu trở thành tài sản chiến lược.

Hạ tầng số được xác định là nền tảng chiến lược của quốc gia số, tương đương với hạ tầng giao thông và điện lực. Việc phổ cập hạ tầng số với băng thông siêu rộng và dung lượng siêu lớn là điều kiện cần thiết cho sự phát triển của nền kinh tế số. Phủ sóng 5G sâu rộng trên toàn quốc là nhiệm vụ cấp bách trong thời gian tới. Đây là bước đi quan trọng nhằm tạo điều kiện cho sự phát triển của các ngành công nghiệp mới, như Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), và dữ liệu lớn (Big Data).

Chuyển đổi số là quá trình số hóa toàn diện, ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo để xử lý dữ liệu số, với mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia số. Chuyển đổi số cần tạo ra mức tăng trưởng kinh tế tương ứng từ 1-1,5%. Để đạt được mục tiêu này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và địa phương trong việc triển khai các giải pháp hỗ trợ chuyển đổi số, như chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp, y tế, và giáo dục.

Quản lý khoa học theo kết quả đầu ra là hướng đi mới trong quản lý khoa học và công nghệ. Nhà nước chi 1 đồng cho nghiên cứu thì kết quả nghiên cứu đó phải tạo ra ít nhất 10 đồng doanh thu mới. Khoa học và công nghệ phải hướng tới mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân. Điều này đòi hỏi việc quản lý khoa học và công nghệ phải được thực hiện theo một cách tiếp cận mới, lấy kết quả đầu ra làm thước đo cho hiệu quả của các hoạt động nghiên cứu.

Đổi mới sáng tạo là con đường để Việt Nam đưa khoa học và công nghệ ứng dụng vào cuộc sống. Đổi mới sáng tạo phải giúp Việt Nam tăng trưởng thêm 3% GDP mỗi năm. Để đạt được mục tiêu này, cần tạo ra một môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo, bao gồm việc hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các khu công nghiệp công nghệ, và các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Phát triển tài sản trí tuệ và chuẩn hóa tiêu chuẩn quốc gia là hai nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới. Chuyển dịch quan trọng nhất trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ là chuyển từ bảo vệ quyền sang tài sản hóa, thương mại hóa và thị trường hóa các kết quả nghiên cứu. Bộ Khoa học và Công nghệ đang đẩy mạnh hoàn thiện khung pháp lý cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Từ nay đến cuối năm 2025, Bộ sẽ phải hoàn thành và thông qua 4 luật, bao gồm 1 luật mới và 3 luật sửa đổi. Thể chế đổi mới sẽ gắn nghiên cứu với thị trường và quốc tế. Luật Khoa học và Công nghệ sửa đổi sẽ tạo ra thông thoáng cho hoạt động nghiên cứu với mục tiêu là tạo ra nhiều kết quả nghiên cứu có giá trị. Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi sẽ biến các kết quả nghiên cứu này thành tài sản trí tuệ để giao dịch được.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh rằng bây giờ là lúc phải hành động quyết liệt và hiệu quả, làm thật nhiều, làm những việc lớn, hướng đến kết quả cuối cùng là tăng trưởng kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, nâng cao năng lực quản trị quốc gia.

Đến ngày 15/7/2025, đã có 33 trên tổng số 34 tỉnh, thành phố đạt trạng thái XANH trên bản đồ giám sát, theo dõi và tổng hợp tình hình triển khai Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW về thúc đẩy chuyển đổi số liên thông, đồng bộ, nhanh chóng và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Theo báo cáo mới nhất của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, việc triển khai Kế hoạch 02-KH/BCĐTW đang đạt được những bước tiến đáng kể trong công cuộc chuyển đổi số, báo hiệu tiến độ thực hiện tốt các mục tiêu trước ngày 1/8/2025.

Đặc biệt, không có địa phương nào bị xếp loại ĐỎ, chỉ còn duy nhất 1 tỉnh đang ở trạng thái VÀNG. Kết quả này phản ánh rõ quyết tâm chính trị cao và sự vào cuộc đồng bộ của các địa phương trong hành trình chuyển đổi số toàn diện. Sự đồng lòng từ các địa phương đã mang lại kết quả ấn tượng với 33/34 tỉnh, thành phố đạt trạng thái XANH, minh chứng rõ nét cho thấy sự vào cuộc quyết liệt của các địa phương trong công tác chuyển đổi số.

Thông tin về hiện trạng chuyển đổi số tại 3.320 xã, phường trên cả nước cũng đã được cải thiện rõ rệt. Đáng chú ý, 9 tỉnh, thành phố đã phủ XANH hơn 50% số xã, phường, trong đó có 5 tỉnh, thành phố đạt trên 70%. Điều này cho thấy sự quyết tâm và nỗ lực của các địa phương trong việc đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi số.

Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức cần được giải quyết. Tiến độ phủ XANH cấp xã, phường còn chậm do việc đảm bảo các điều kiện cơ bản để vận hành Trung tâm Phục vụ hành chính công tại cấp xã, phường vẫn còn chậm trễ. Hiện vẫn còn 9/34 tỉnh, thành phố có chưa đến 10% số xã, phường được phủ XANH.

Một vấn đề khác là tỷ lệ nộp hồ sơ trực tuyến chưa đồng đều. Một số tỉnh, thành phố có cơ sở hạ tầng tốt nhưng tỷ lệ nộp hồ sơ trực tuyến lại rất thấp. Nguyên nhân chính là do phần mềm không đồng bộ, thiếu ổn định, gây khó khăn cho người dân khi thực hiện thủ tục trực tuyến.

Vẫn còn 11 nhiệm vụ đã quá hạn nhưng chưa được hoàn thành, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của các bộ, ban, ngành, địa phương. Để đẩy nhanh tiến độ và khắc phục những hạn chế, Ban Chỉ đạo đã đưa ra các khuyến nghị quan trọng và yêu cầu toàn thể hệ thống chính trị và nhân dân cùng chung tay hành động.

Đây là thời điểm đòi hỏi sự chung sức, đồng lòng của mỗi cơ quan, mỗi địa phương, từng cán bộ, công chức và toàn thể nhân dân nhằm vượt qua khó khăn, thách thức, hướng tới một Việt Nam số hóa toàn diện, mang lại cuộc sống tiện ích và tốt đẹp hơn cho mọi người. Sự phối hợp chặt chẽ và quyết tâm của tất cả các bên sẽ là yếu tố quan trọng để đạt được mục tiêu chuyển đổi số quốc gia.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đẩy mạnh phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong nền kinh tế tại phiên họp lần thứ 3 của Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu và triển khai các giải pháp trọng tâm để thúc đẩy phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đặc biệt, cần có chính sách đãi ngộ đặc biệt với nhân tài, chuyên gia hàng đầu, các tổng công trình sư, kiến trúc sư trưởng để triển khai các hệ thống chiến lược, các sáng kiến đột phá.

Thủ tướng cũng chỉ ra những tồn tại, bất cập trong quá trình triển khai các nhiệm vụ trên, như thể chế, cơ chế, chính sách chưa tương xứng với tiềm năng và tốc độ tăng trưởng kinh tế; hành chính còn rườm rà, người dân và doanh nghiệp còn vất vả; việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính còn chậm…

Để khắc phục những tồn tại này, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu cho bộ ngành, cơ quan, địa phương mình, bảo đảm ‘đúng – đủ – sạch – sống’. Đồng thời, khẩn trương thiết lập công cụ quản lý trực quan, hệ thống chỉ số (KPI) định lượng để đánh giá các nhiệm vụ được giao.

Về phát triển nhân lực, Thủ tướng cũng yêu cầu có chính sách đãi ngộ đặc biệt với nhân tài, chuyên gia hàng đầu, các tổng công trình sư, kiến trúc sư trưởng để triển khai các hệ thống chiến lược, các sáng kiến đột phá. Đề án 06 cần tập trung hoàn thành 40/61 tiện ích, giảm, đơn giản hóa đối với 324 thủ tục hành chính. Triển khai liên thông đơn thuốc từ các bệnh viện đến hệ thống điều phối dữ liệu y tế, nhà thuốc để tích hợp đồng bộ trên VNeID, nghiên cứu, xây dựng đám mây dữ liệu (Cloud) công dân tích hợp trên nền tảng VNeID.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng vừa ký Quyết định số 1562/QĐ-TTg ngày 18/7/2025 về việc bảo đảm liên thông, đồng bộ, bí mật Nhà nước trong hoạt động chuyển đổi số của cả hệ thống chính trị. Mục tiêu của quyết định này là đảm bảo việc liên thông, đồng bộ dữ liệu trong hoạt động chuyển đổi số được thực hiện một cách an toàn và bảo mật, phù hợp với các quy định của pháp luật.

Theo quyết định, dữ liệu được liên thông, đồng bộ trên các nền tảng chia sẻ dùng chung phải đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Các cơ quan Đảng, Nhà nước có thể sử dụng các nền tảng chia sẻ dùng chung hoặc nền tảng dùng chung khác của đơn vị để liên thông, đồng bộ dữ liệu trong hoạt động chuyển đổi số nội bộ. Điều này cho phép các cơ quan có thể tận dụng các nền tảng hiện có để thực hiện việc liên thông, đồng bộ dữ liệu một cách linh hoạt.

Việc liên thông, đồng bộ dữ liệu, nền tảng, hệ thống thông tin giữa các cơ quan Đảng, Nhà nước phải được định danh và xác thực theo quy định của pháp luật. Phương thức liên thông dữ liệu, nền tảng, hệ thống thông tin giữa các cơ quan Đảng, Nhà nước thực hiện theo quy định của Nghị định số 47/2020/NĐ-CP và các quy định của pháp luật có liên quan. Điều này giúp đảm bảo việc liên thông, đồng bộ dữ liệu được thực hiện một cách an toàn và bảo mật.

Quyết định cũng nêu rõ rằng hệ thống thông tin, trung tâm dữ liệu tham gia liên thông, đồng bộ phải được phê duyệt cấp độ an toàn hệ thống thông tin và triển khai đầy đủ phương án bảo đảm an toàn thông tin. Hoạt động liên thông, đồng bộ liên quan thuộc phạm vi bí mật Nhà nước phải tuân thủ quy định của pháp luật bảo vệ bí mật Nhà nước và cơ yếu. Điều này giúp đảm bảo việc liên thông, đồng bộ dữ liệu được thực hiện một cách an toàn và bảo mật, đặc biệt là đối với dữ liệu thuộc bí mật Nhà nước.

Cụ thể, dữ liệu thuộc bí mật Nhà nước khi liên thông, đồng bộ được phân loại, mã hóa bằng giải pháp bảo mật cơ yếu theo đúng cấp độ bí mật và được xử lý trên các hệ thống đáp ứng yêu cầu bảo mật tương ứng, do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Cơ quan chủ quản dữ liệu, nền tảng, hệ thống thông tin chủ trì xây dựng phương án và tổ chức thực hiện liên thông thuộc phạm vi quản lý bảo đảm các biện pháp bảo vệ dữ liệu cá nhân, bảo vệ bí mật Nhà nước theo quy định của pháp luật. Điều này giúp đảm bảo việc liên thông, đồng bộ dữ liệu được thực hiện một cách an toàn và bảo mật, đồng thời ngăn chặn việc lộ bí mật Nhà nước.

Quyết định này được xem là một bước quan trọng trong việc đảm bảo an toàn và bảo mật cho hoạt động chuyển đổi số của cả hệ thống chính trị, đồng thời nâng cao hiệu quả của việc liên thông, đồng bộ dữ liệu giữa các cơ quan Đảng, Nhà nước. Với việc ban hành quyết định này, Chính phủ thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc đảm bảo an toàn và bảo mật cho hoạt động chuyển đổi số, góp phần thúc đẩy sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông tại Việt Nam.

Chính phủ Việt Nam đã đưa ra kế hoạch toàn diện nhằm thúc đẩy chuẩn hóa dữ liệu và xây dựng hạ tầng số để phục vụ cho quá trình chuyển đổi số trên toàn quốc. Mục tiêu chính của kế hoạch này là thiết lập một kiến trúc hệ thống và nền tảng dùng chung, kết nối tất cả các hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, đảm bảo sự liên thông và chia sẻ dữ liệu một cách đồng bộ giữa các cơ quan.

Để đạt được mục tiêu này, Chính phủ yêu cầu rà soát và chuẩn hóa 100% cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành. Điều này nhằm phục vụ hiệu quả cho công tác điều hành, cải cách thủ tục hành chính và nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến. Việc chuẩn hóa dữ liệu sẽ giúp giảm thiểu sự trùng lặp và đảm bảo tính chính xác của thông tin, từ đó hỗ trợ tốt hơn cho việc ra quyết định và quản lý.

Chính phủ cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoàn thiện thể chế. Bộ Công an được giao nhiệm vụ chủ trì xây dựng Kiến trúc dữ liệu quốc gia tổng thể và Khung quản trị dữ liệu, cùng với các văn bản pháp lý quy định về việc chia sẻ dữ liệu bắt buộc giữa các cơ quan. Điều này sẽ giúp tạo ra một khuôn khổ pháp lý rõ ràng và thống nhất cho việc quản lý và chia sẻ dữ liệu.

Song song với đó, các Bộ và ngành cần rà soát pháp luật để công nhận giá trị pháp lý của dữ liệu điện tử. Việc này sẽ góp phần thúc đẩy việc sử dụng dữ liệu điện tử trong các hoạt động của cơ quan nhà nước và doanh nghiệp.

Chính phủ cũng ưu tiên tập trung hoàn thiện 11 cơ sở dữ liệu quốc gia trọng yếu như đất đai, tài chính, giáo dục, y tế, hộ tịch… Đây là những cơ sở dữ liệu có vai trò quan trọng trong quản lý nhà nước và phát triển kinh tế – xã hội.

Đối với các địa phương, Chính phủ yêu cầu chuẩn hóa dữ liệu trên nền tảng số thống nhất. Điều này sẽ giúp phục vụ tốt hơn cho công tác cải cách hành chính và quản lý nhà nước.

Về hạ tầng, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ chủ trì xây dựng Khung Kiến trúc quốc gia số. Điều này nhằm đảm bảo khả năng kết nối giữa các khối cơ quan và tạo ra một hạ tầng số đồng bộ và hiện đại.

Mạng truyền số liệu chuyên dùng sẽ được nâng cấp theo mô hình tập trung, hiện đại và bảo mật cao. Việc này sẽ giúp bảo vệ thông tin và đảm bảo an toàn cho các hệ thống của cơ quan nhà nước.

Ngoài ra, thông tin về việc thành lập Liên minh KOL Việt Nam trong tháng 8 để lan tỏa thông tin tích cực và đấu tranh chống tin sai lệch trên mạng xã hội cũng được công bố. Đây là một bước đi nhằm tăng cường vai trò của các tổ chức và cá nhân có ảnh hưởng trong việc định hướng thông tin và xây dựng không gian mạng lành mạnh.

Một số tin tức khác như việc Chủ tịch Tập đoàn Viettel Tào Đức Thắng được thăng quân hàm Trung tướng, và thỏa thuận hợp tác giữa Samsung và Tesla trong việc sản xuất chip bán dẫn cũng được chú ý. Những thông tin này thể hiện sự phát triển của các lĩnh vực công nghệ và kinh tế trong nước.

Thông tin thêm về kế hoạch chuyển đổi số của Việt Nam và các nỗ lực nhằm thúc đẩy sự phát triển của công nghệ và kinh tế trong nước có thể được tìm thấy tại các nguồn tin cậy.