Ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo trong Bảo tồn Mộc bản Triều Nguyễn: Một Bước tiến Quan trọng trong Di sản Văn hóa

Trong thời gian qua, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV đã đạt được những kết quả đáng kể trong việc ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác bảo tồn mộc bản triều Nguyễn, một di sản tư liệu thế giới được UNESCO công nhận. Việc này không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của mộc bản triều Nguyễn mà còn giúp công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, dễ dàng tiếp cận và tìm hiểu di sản quý giá của dân tộc.

Mộc bản triều Nguyễn là một trong những bộ tài liệu lịch sử quan trọng nhất của Việt Nam, với 33.976 tấm mộc bản được lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV. Tuy nhiên, sau thời gian dài, nhiều mộc bản đã bị xuống cấp và hư hại do tác động của môi trường và điều kiện khách quan. Để giải quyết vấn đề này, Trung tâm đã chủ động phối hợp với các chuyên gia và kỹ sư công nghệ để triển khai ứng dụng AI vào công tác số hóa và lưu trữ mộc bản.

Theo nhà nghiên cứu Minh Đạo, việc đưa AI vào công tác bảo tồn mộc bản triều Nguyễn không chỉ là xu thế tất yếu mà còn phản ánh tư duy đổi mới trong việc lưu giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc. AI có thể hỗ trợ số hóa các hiện vật, tài liệu cổ bằng công nghệ quét 3D, phục dựng các công trình kiến trúc bị hư hại, tái tạo những giá trị văn hóa đang có nguy cơ mai một. Tìm hiểu thêm về công nghệ quét 3D và ứng dụng của nó trong bảo tồn di sản văn hóa.

Không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ và bảo tồn, AI còn hỗ trợ việc lan tỏa di sản văn hóa đến công chúng thông qua các ứng dụng thực tế ảo, thực tế tăng cường và chatbot hướng dẫn du lịch. Điều này giúp khách tham quan có những trải nghiệm tương tác sống động với di sản. Để biết thêm thông tin về các ứng dụng thực tế ảo và thực tế tăng cường trong bảo tồn di sản văn hóa, xem thêm tại đây.

Tuy nhiên, việc ứng dụng AI trong bảo tồn di sản văn hóa cũng đối mặt với không ít thách thức, trong đó vấn đề dữ liệu là một trở ngại lớn. Nhiều tư liệu di sản chưa được số hóa đầy đủ hoặc bị thiếu hụt thông tin, gây khó khăn cho AI trong việc phân tích và tái tạo. Bên cạnh đó, sự chính xác trong việc diễn giải và truyền tải nội dung văn hóa cũng là một thách thức.

Để phát huy tối đa tiềm năng của AI trong bảo tồn di sản văn hóa, nhà nghiên cứu Minh Đạo nhấn mạnh rằng cần có chiến lược đầu tư bài bản vào việc xây dựng kho dữ liệu số về di sản văn hóa, với yêu cầu cao về tính chính xác, đầy đủ và hệ thống. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên gia văn hóa, nhà nghiên cứu lịch sử và đội ngũ kỹ sư công nghệ là yếu tố then chốt để phát triển các mô hình AI có khả năng tiếp cận đúng bản chất, truyền tải trung thực tinh thần và giá trị của di sản.

TS Phạm Quốc Quân, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, cũng nhận định rằng ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và lan tỏa giá trị di sản là một xu thế tất yếu. Tuy nhiên, để ứng dụng công nghệ vào trưng bày một cách hiệu quả, điều quan trọng nhất vẫn là công tác nghiên cứu. Những di vật, cổ vật – vốn là thành phần của di sản văn hóa vật thể – cần được tìm hiểu kỹ lưỡng để kể lại câu chuyện của chúng một cách chính xác và sâu sắc. Tìm hiểu thêm về công tác nghiên cứu di sản văn hóa.

Trong bối cảnh thời đại công nghệ đang phát triển không ngừng, việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa gắn với công nghệ đã trở thành một kỳ vọng lớn đối với Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII. Việc ứng dụng công nghệ vào lĩnh vực này không chỉ là chìa khóa để giữ gìn di sản cho thế hệ tương lai mà còn giúp đưa giá trị di sản đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là giới trẻ.

Đối với người dân Hà Nội, di sản văn hóa không chỉ là những công trình kiến trúc cổ kính hay hiện vật lịch sử, mà còn là linh hồn và bản sắc không thể tách rời của thành phố ngàn năm văn hiến. Thành phố Hà Nội sở hữu một kho tàng di sản văn hóa vô cùng phong phú, từ những di tích lịch sử như Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh, Phụ hồ, Hồ Gươm cho đến những làng nghề truyền thống như Làng nghề Bát Tràng, Xóm Mát. Vì vậy, việc ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và quảng bá di sản là một giải pháp quan trọng để phát huy giá trị của những di sản này.

Công nghệ giúp bảo tồn và phục dựng các giá trị di sản một cách hiệu quả nhất. Một bảo tàng số về lịch sử Thăng Long – Hà Nội, nơi mọi tư liệu và hiện vật lịch sử được số hóa và trình bày sinh động, sẽ thu hút được nhiều người, đặc biệt là các em học sinh và sinh viên. Điều này sẽ giúp họ dễ dàng tiếp cận và tìm hiểu về lịch sử và văn hóa của thành phố.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng VR) trong trải nghiệm di tích là một giải pháp đột phá. Du khách và người dân có thể ‘du hành thời gian’ về quá khứ và chứng kiến không gian di tích được phục dựng sống động như thật, nghe những câu chuyện lịch sử chân thực. Công nghệ này sẽ mang lại trải nghiệm mới mẻ và thú vị cho người tham quan.

Việc phát triển các ứng dụng di động dẫn đường và thuyết minh di sản đa ngôn ngữ cũng là một sáng kiến thiết thực. Với một chiếc điện thoại thông minh, bất cứ ai cũng có thể dễ dàng khám phá các di tích và hiểu rõ câu chuyện đằng sau mỗi hiện vật và địa danh. Điều này sẽ giúp tăng cường trải nghiệm của du khách và người dân khi tham quan di tích.

Người dân Thủ đô tin rằng, khi công nghệ được ứng dụng thông minh và có chiến lược, di sản văn hóa của Hà Nội sẽ không chỉ được bảo vệ tốt hơn mà còn được ‘làm sống lại’ trong tâm hồn của thế hệ hôm nay và mai sau. Đây là cách biến những giá trị nghìn năm tuổi thành động lực phát triển mới và khẳng định vị thế của Hà Nội là một Thủ đô hiện đại nhưng vẫn đậm đà bản sắc văn hóa.

Ngày nay, việc phát triển kinh tế gắn liền với trách nhiệm xã hội và bảo vệ thiên nhiên đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa kinh doanh của nhiều doanh nghiệp. Không chỉ dừng lại ở lời nói, nhiều doanh nghiệp đã cụ thể hóa cam cam kết của mình thông qua các hoạt động thực tế. Công ty CP Phát triển Tùng Lâm là một điển hình về sự kết hợp giữa tăng trưởng kinh tế và trách nhiệm xã hội.

Trao đổi với Doanh Nhân, bà Nguyễn Thị Thu Hà – Phó Chủ tịch thường trực HĐQT Công ty CP Phát triển Tùng Lâm đã chia sẻ về cách mà những giá trị cốt lõi trong văn hóa kinh doanh đã dẫn dắt doanh nghiệp phát triển và tăng trưởng một cách bền vững. Đặc biệt, trong giai đoạn vừa qua, công ty đã tiên phong đầu tư vào việc phát triển du lịch văn hóa tại vùng núi Yên Tử – một di sản văn hóa thế giới được UNESCO công nhận.

Việc đảm bảo tăng trưởng kinh tế du lịch trong khi vẫn bảo tồn những giá trị truyền thống tại một điểm đến nổi tiếng linh thiêng như Yên Tử không phải là một nhiệm vụ dễ dàng. Công ty CP Phát triển Tùng Lâm đã được tỉnh Quảng Ninh giao thực hiện dự án Trung tâm văn hóa Trúc Lâm, nằm dưới chân núi Yên Tử. Dự án này không chỉ nhằm tiếp biến những giá trị văn hóa của vùng núi linh thiêng mà còn nhằm phát huy các giá trị tinh thần của thiền phái Trúc Lâm cũng như triết lý của Phật hoàng Trần Nhân Tông – một biểu tượng văn hóa của Việt Nam.

Quá trình thực hiện dự án đã đòi hỏi sự nghiên cứu kỹ lưỡng và tìm kiếm các đối tác, chuyên gia nước ngoài để đảm bảo rằng mục tiêu vừa bảo tồn văn hóa vừa phát triển kinh tế được thực hiện một cách hiệu quả. Trung tâm văn hóa Trúc Lâm, với Legacy Yên Tử – Mgallery và Làng Nương Yên Tử, là một công trình kiến trúc chứa đựng giá trị văn hóa đặc sắc của vùng núi Yên Tử.

Để phát triển du lịch xanh bền vững, sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương và sự đồng hành của cộng đồng là hết sức cần thiết. Công ty CP Phát triển Tùng Lâm đã tích cực lan tỏa giá trị cốt lõi trong văn hóa kinh doanh đến địa phương và cộng đồng, không chỉ xem mình là một thành phần của điểm đến mà còn là một phần không thể thiếu trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của vùng đất này.

Giá trị cốt lõi của văn hóa kinh doanh không phải là một khái niệm vô hình mà là một yếu tố nội tại quan trọng, đóng vai trò như một “người mở đường” cho sự tăng trưởng và phát triển của doanh nghiệp. Xuất phát từ tiền thân là công ty xuất nhập khẩu Quảng Ninh, một doanh nghiệp nhà nước, công ty CP Tùng Lâm đã duy trì một sứ mệnh và quan điểm kinh doanh thống nhất: phát triển kinh tế không chỉ hướng đến hiệu quả và lợi nhuận mà còn gắn liền với việc bảo tồn, phát huy các giá trị truyền thống, tôn trọng thiên nhiên và có trách nhiệm với môi trường.

Có thể thấy, việc kết hợp giữa phát triển kinh tế và trách nhiệm xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động của công ty CP Phát triển Tùng Lâm. Qua đó, doanh nghiệp không chỉ đạt được sự tăng trưởng mà còn góp phần vào việc bảo vệ môi trường và phát huy giá trị văn hóa của cộng đồng.

Thông qua các hoạt động và dự án của mình, công ty CP Phát triển Tùng Lâm đã chứng minh rằng việc kinh doanh có trách nhiệm không chỉ là một lựa chọn mà còn là một yêu cầu tất yếu cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp trong thời đại hiện nay.

Du lịch nông thôn đang trở thành một xu hướng phát triển mạnh mẽ tại Nga, khi ngày càng có nhiều người dân từ các thành phố lớn tìm kiếm sự tĩnh lặng và vẻ đẹp thanh bình của thiên nhiên. Theo số liệu từ Trung tâm nghiên cứu dư luận toàn Nga (VTsIOM), có tới 60% người Nga bày tỏ mong muốn đến thăm các trang trại nông nghiệp theo hình thức du lịch. Loại hình du lịch này không chỉ mang lại cơ hội để du khách tận hưởng không gian thiên nhiên trong lành mà còn giúp họ tìm hiểu về các nghề thủ công truyền thống và phong tục dân gian đặc sắc.

Du khách có thể lựa chọn lưu trú tại các ngôi làng cổ được trùng tu kỹ lưỡng hoặc những ngôi làng mới được xây dựng gần đó. Các khu phức hợp du lịch được thiết kế nhằm mang lại trải nghiệm nông thôn đích thực, từ nhà ở làng truyền thống đến không gian hiện đại với thiết kế cải tạo tinh tế. Hình thức du lịch ‘tiếp đất’ cũng đang trở nên phổ biến, khi ngày càng nhiều du khách muốn trải nghiệm cuộc sống nông thôn và tìm lại sự cân bằng tự nhiên của cơ thể. Du lịch nông nghiệp mang đến nhiều hoạt động thú vị như tham gia tour nếm thử nông sản, tham quan các trang trại, và nghỉ tại khách sạn tiện nghi.

Một trong những sự kiện nổi bật của du lịch nông nghiệp tại Nga là Giải vô địch cày ruộng mở rộng, một sự kiện nông nghiệp lớn kết hợp giữa cuộc thi chuyên nghiệp và lễ hội nông nghiệp quy mô lớn. Tại đây, du khách sẽ được thưởng thức chương trình giải trí phong phú, bao gồm các cuộc thi cày ruộng, đua máy kéo, và hội chợ rượu vang hấp dẫn.

Ngành du lịch nông nghiệp đang ngày càng phổ biến ở Nga, với sự hỗ trợ tích cực từ phía nhà nước và mối quan tâm ngày càng tăng đối với lối sống lành mạnh và thiên nhiên. Dự kiến, lượng khách du lịch nông nghiệp sẽ tăng lên 7 triệu người trong những năm tới. Sự phát triển của loại hình du lịch này không chỉ góp phần thúc đẩy nền kinh tế địa phương mà còn giúp bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của nông thôn Nga.

Vùng Leningrad, nơi đăng cai Giải vô địch cày ruộng năm nay, cũng tích cực tham gia vào chương trình phát triển du lịch nông nghiệp. Dự án xây dựng công viên nông nghiệp tại Quận Gatchina của vùng cũng được triển khai, bao gồm việc xây dựng khách sạn và khu cắm trại sang trọng. Điều này không chỉ tạo ra nhiều lựa chọn cho du khách mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của khu vực.

Tương lai của du lịch nông nghiệp ở Nga có vẻ đầy hứa hẹn, với sự hỗ trợ vững chắc từ nhà nước và mối quan tâm ngày càng tăng đối với lối sống lành mạnh và thiên nhiên. Khi ngày càng nhiều người tìm kiếm những trải nghiệm độc đáo và cơ hội kết nối với thiên nhiên, loại hình du lịch này được kỳ vọng sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.