Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí khoa học Nature đã tiết lộ nguyên nhân tiềm năng đằng sau sự gia tăng đột biến của ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc. Ung thư phổi hiện đang là loại ung thư gây tử vong hàng đầu thế giới và thường khó chẩn đoán, dẫn đến việc nhiều bệnh nhân không thể được cứu chữa khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn muộn. Mặc dù hút thuốc lá vẫn là yếu tố nguy cơ lớn nhất gây ung thư phổi, nhưng có đến 1 trong 5 ca tử vong do ung thư phổi mỗi năm là người chưa từng hút thuốc.
Tốc độ gia tăng số ca ung thư phổi ở người không hút thuốc đang diễn ra với tốc độ đáng báo động. Giáo sư Ludmil Alexandrov, chuyên gia về y học tế bào và phân tử tại Đại học California, cho biết xu hướng đáng lo ngại là ngày càng nhiều người chưa từng hút thuốc mắc ung thư phổi, nhưng nguyên nhân vẫn chưa được hiểu rõ. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ô nhiễm không khí có liên quan chặt chẽ với các loại đột biến ADN tương tự như khi hút thuốc.
Tiến sĩ Maria Teresa Landi, nhà dịch tễ học ung thư tại Viện Y tế Quốc gia Mỹ, cho biết đây là một vấn đề toàn cầu cấp bách và đang gia tăng mà các nhà nghiên cứu đang nỗ lực tìm hiểu nguyên nhân. Để làm rõ vấn đề này, các nhà nghiên cứu đã phân tích mã di truyền của các khối u phổi được lấy từ 871 người chưa từng hút thuốc ở châu Âu, Bắc Mỹ, châu Phi và châu Á. Kết quả cho thấy cư dân ở khu vực có mức độ ô nhiễm không khí càng cao càng có nhiều đột biến gây ung thư hơn trong các khối u phổi.
Đặc biệt, các hạt bụi mịn có đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet (PM2.5) liên quan đến các đột biến gien, bao gồm gien TP53, vốn có liên quan đến việc hút thuốc lá. PM2.5 có thể xâm nhập vào máu và gây ra các bệnh nghiêm trọng khác như bệnh tim. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã yêu cầu các quốc gia hành động mạnh mẽ hơn để chống lại ô nhiễm, thủ phạm giết chết 7 triệu người mỗi năm trên toàn cầu.
Một phân tích tổng hợp gần đây cũng đã phát hiện tiếp xúc với mức độ PM2.5 cao làm tăng nguy cơ ung thư phổi thêm 8% và tử vong do căn bệnh này thêm 11%. Với những phát hiện này, các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ nâng cao nhận thức về mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí và ung thư phổi, cũng như thúc đẩy các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát ô nhiễm hiệu quả hơn để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Thêm vào đó, các chuyên gia y tế cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư phổi, ngay cả đối với những người chưa từng hút thuốc. Việc hiểu rõ hơn về các yếu tố nguy cơ và nguyên nhân của ung thư phổi sẽ giúp cải thiện việc chẩn đoán và điều trị căn bệnh này trong tương lai.
Cuối cùng, nghiên cứu này đóng góp vào sự hiểu biết ngày càng tăng về tác động của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe con người. Với thông tin này, các nhà hoạch định chính sách và các tổ chức y tế có thể đưa ra các quyết định sáng suốt hơn để giảm thiểu tác động có hại của ô nhiễm không khí và bảo vệ sức khỏe của cộng đồng.
