Người dân sống gần Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Trị, đã có cuộc sống ổn định hơn nhờ chủ động phát triển sinh kế và giảm sự phụ thuộc vào rừng. Nhờ đó, họ không chỉ thoát nghèo mà còn có cơ hội hưởng lợi lâu dài từ việc bảo vệ thiên nhiên.
Gia đình ông Đinh Xuân Hòa, ở xã Bố Trạch, là một ví dụ điển hình. Vào năm 2021, ông được hỗ trợ 4 đàn ong để nuôi ong lấy mật. Với vị trí thuận lợi gần Vườn Quốc gia và diện tích nhà rộng rãi, đàn ong của ông phát triển rất tốt. Điều này đã mang lại cho ông một nguồn thu nhập ổn định từ việc thu hoạch mật ong, giúp gia đình ông có thể trang trải cuộc sống mà không cần phải vào rừng đốn gỗ quý để bán như trước đây.
Ở thôn Tăng Hóa, xã Kim Điền, ông Cao Tiến Thân, 60 tuổi, đã chuyển đổi nghề từ đi rừng sang chăn nuôi gà. Vào năm 2024, gia đình ông được hỗ trợ 90 con gà giống để phát triển kinh tế ngoài nghề đi rừng. Ông tập trung chăm sóc gà, vừa để lấy thịt và trứng phục vụ bữa ăn của gia đình, vừa bán cho các nhà khác để lấy tiền trang trải sinh hoạt. Nhờ sự chăm chỉ và hỗ trợ kịp thời, gia đình ông đã thoát nghèo và ổn định cuộc sống.
Trưởng thôn Tăng Hóa, Cao Thị Luận, cho biết trong năm 2024, hơn 20 gia đình trong thôn đã được Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng hỗ trợ sinh kế là gà giống. Đây là lựa chọn và đề xuất của chính bà con. “Nhận được hỗ trợ, bà con hết sức vui mừng. Giá trị của con giống không phải quá lớn nhưng rất thiết thực để bà con trong thôn quen dần với chu trình làm kinh tế”, chị Cao Thị Luận chia sẻ.
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Kim Điền, Đinh Anh Tuấn, nhờ tuyên truyền, vận động và hỗ trợ sinh kế, người dân trong xã đã có công ăn việc làm ổn định. Hiện tại, trên địa bàn xã, các mô hình nuôi lợn lai rừng, gà địa phương đều cho thu nhập tốt. Từ đó, không còn tình trạng người dân vào rừng đánh bắt động vật, khai thác gỗ trái phép.
Đến cuối năm 2024, các chương trình hỗ trợ sinh kế đã cung cấp cho người dân vùng lân cận hơn 122.500 cây giống các loại, 311 con heo giống, 61 con bò giống, 60 con dê giống, 14.700 con gà giống và trên 100 đàn ong giống. Ngoài cung cấp cây, con giống, hỗ trợ kỹ thuật canh tác và ký kết hợp đồng bảo vệ rừng, các chương trình còn hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng và đào tạo nghề du lịch.
Ngoài ra, Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng còn ký hợp đồng bảo vệ rừng với người dân thôn, bản vùng đệm, vùng lõi và vùng giáp ranh. Qua đó, tạo việc làm cho người dân địa phương tham gia trực tiếp vào các hoạt động du lịch. So với trước đây, những tác động trái phép của người dân đến tài nguyên rừng đã được hạn chế ở mức tối đa. Kết quả này có được là nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương và Vườn quốc gia trong việc hỗ trợ sinh kế cho người dân, cũng như nâng cao ý thức của mỗi người dân trong việc giữ rừng và bảo vệ để hưởng lợi từ rừng di sản.
