Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ ra thực trạng đáng lo ngại trong việc triển khai các hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên toàn quốc. Nhiều bộ, ngành và địa phương chưa chủ động trong việc đăng ký nhu cầu kinh phí cho các hoạt động này, dẫn đến sự phát triển chưa tương xứng của khoa học và công nghệ nước ta.
Tình trạng này một phần xuất phát từ việc thể chế, cơ chế và chính sách thúc đẩy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số còn chưa đầy đủ. Vì vậy, việc tạo lập cơ chế và chính sách đủ mạnh để thu hút nhân tài trong lĩnh vực này đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ giúp Việt Nam thích ứng và phát huy được nội lực trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0.
Tuy nhiên, việc triển khai thu hút nhân lực cho khoa học và công nghệ vẫn còn nhiều hạn chế. Chính sách đãi ngộ hiện tại chưa đủ mạnh và hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài. Để giải quyết vấn đề này, cần có chính sách đột phá trong việc phát hiện, đào tạo, trọng dụng và đãi ngộ nhân tài. Đồng thời, cần xây dựng môi trường làm việc sáng tạo và cạnh tranh lành mạnh, cũng như thúc đẩy hợp tác giữa các viện, trường, doanh nghiệp và khu vực công trong đổi mới sáng tạo.
Trong Kỳ họp thứ Chín vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với nhiều chính sách có tính đột phá để khuyến khích những người nghiên cứu khoa học và công nghệ. Luật quy định rõ về chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo. Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ rõ mốc thời gian để hoàn thiện các chính sách thu hút nguồn nhân lực.
Điều quan trọng là các cơ quan liên quan cần sớm vào cuộc để triển khai thực hiện các chính sách đã được ban hành. Việc triển khai hiệu quả các chính sách này sẽ giúp tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia và tạo ra động lực cho sự phát triển bền vững.
Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được ban hành với mục tiêu tạo ra những thay đổi căn bản trong cách tiếp cận và quản lý hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Để thực hiện thành công, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương và các tổ chức liên quan. Sự đầu tư và quan tâm đến khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ngay từ bây giờ sẽ giúp Việt Nam vươn lên trở thành một quốc gia có trình độ khoa học và công nghệ cao trong tương lai.
Nhìn chung, tạo lập cơ chế và chính sách đủ mạnh để thu hút nhân tài cho lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang là nhiệm vụ cấp thiết. Với sự ban hành của Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, hy vọng rằng Việt Nam sẽ sớm có được những giải pháp căn cơ để thúc đẩy sự phát triển của khoa học và công nghệ, thu hút được nhân tài và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
